Boek oor "eie mense"

Die vroeë geskiedenis  van  die  blankes  en Griekwas in die Philippolis-omgewing is goed  gedokumenteer,  maar weinig  is  op  skrif  oor  die geskiedenis van die eerste swart mense hier.
Dit het ’n oudburgemeester genoop om ’n dokument saam te stel waarin hy meer hieroor vertel.
Omdat geskrifte oor dié onderwerpe skraal is, moes mnr. Atkinson Sobantu grootliks op mondelinge vertellings staatmaak. ’n Probleem hiermee is dat vertellings selde ooreenstem en dat dit daarom vir ’n skrywer moeilik is om te bepaal wat fiksie is en wat feite.
In The Black Hidden History of Philippolis noem Sobantu die name van 18 mans en vroue wat reeds in 1848 hier gewoon het. Onder hulle tel Johan Motshabi (Tswana), Januarie Olifant (Sotho), die Thethani-familie (Xhosa) en ene Apdul (’n bruin man van die dorp).
Sover bekend is die oudste swart familie die Ditsebes. Hul voorvader Bertie Ditsebe het reeds in 1848 hier gewoon. Drie van sy afstammelinge woon steeds in Poding Tse Rolo, Philippolis.
In 1909 het families soos die Se­thlolos en Shupings weggebreek van hul families by Kimberley en na Philippolis verhuis. Hulle was sowat 20 mense.
“Hulle kon nie vrylik rondbeweeg nie en moes naby die vendusiekrale bly,” skryf Sobantu.
Van hierdie vendusiekrale is deesdae weinig oor, maar dit was by die ingang van die “Ou Lokasie”, soos dit in die volksmond bekend is. Dit is dan ook die oudste deel van die woonbuurt Poding Tse Rolo.
“In daardie stadium het die ‘lokasie’ as Bechwunaland bekend gestaan. “Dit was omhein en daar was slegs  een  hek.  Enigeen  wat  nie hier  uitgegaan  het  nie,  is vervolg."
In die omgewing waar die swart mense gewoon het, was daar nie water nie. “Daarom moes hulle water by die huis van mnr. P. Siebert, waar C & J-Motors deesdae is, gaan haal.”
Sobantu vertel verder hoe skole, kerke en dies meer ontwikkel het.
Hoewel baie feite en datums ontbreek, is hierdie ’n dokument wat lank reeds geskryf moes gewees het. Dis verblydend om te sien dat een van Poding Tse Rolo se seuns dit op hom geneem het om hierdie taak uit te voer.