Einde van 'n era: Oupa Willem Adams (102) sterf

PHILIPPOLIS. Met die dood van Oupa Willem Adams (102) Donderdag is 'n era in Philippolis, die oud-Griekwa hoofstad, se geskiedenis afgesluit.
Sover bekend was hy die laaste Philippoliser wat nog die Griekwataal kon praat.
Dié dorp was vanmeleë die hoofstad van die Griekwa-nasie. Van hier het Adam Kok, die Griekwa-leier, sy septer geswaai tot noord by die Rietrivier.
En vandag nog woon talle Griekwa-afstammelinge soos die Krotse, Kokke, Van Roois, Visagies, Van Wyks en Wieses steeds hier.
"Maar hoewel ek al honderd is, moet jy onthou Adam Kok was darem voor my tyd," het Oupa Willem met sy 100ste verjaardag opgemerk en lekker vir sy grappie gelag.
En oor 'n vrou wat gedreig het met 'n Griekwa-grondeis in Philippolis het hy gesê: "Dis darem bog! In my jongdae was die grond nie eens meer die Griekwas s’n nie."
Oupa Willem was 'n bobaas storieverteller wie se eiesoortige stories in Griekwa-Afrikaans as teks opgeneem is in die module Taalvariasie vir studente in Afrikaans en Nederlands aan die Vrystaatse Universiteit.
Maar dié geliefde inwoners van Philippolis had nie meer aldag sin daarin om ander te vermaak nie, "want enigiemand wat só oud geword het dra maar swaar aan die jare - selfs al is jy geseënd," het hy nie te lank gelede opgemerk.
Sy ID-boekie staaf dat hy in Oktober vanjaar 103 sou word. Hy is gebore op 8 Oktober 1905 op die plaas Groot Harbeesfontein in die Fauresmith-distrik.
Oupa Willem het sy lang lewe toegeskryf aan "seën van God en dan ook vrede met jouself. ’n Mens moet gelate aanvaar wat met jou gebeur as jy niks aan sekere dinge kan doen nie. Dis eenvoudig die loop van die lewe."
Maar selfs vir die weldeurleefde Willem was dit maar swaar om te leef sonder sy geliefde Griet.
Griet Adams, Oupa Willem se vrou, is in 2002 op 83 dood ná 'n lang siekte. Hulle het toe sewe kinders gehad: Moos, Willem, George, Els, Lena Derison, Liesbeth Visagie en Rabekka Adams. Hierdie egpaar se nageslag het toe 31 kleinkinders, 49 agterkleinkinders en 4 agter-agterkleinkinders getel.
"Ons was gelukkig. Al die kinders het naby ons gewoon. Die verste was op Gariepdam - 50 km van hier," het oupa Willem opgemerk.
Met my laaste besoek aan hom het dié oubaas op ’n wit plastiekstoel teen sy huisie langs Rooibekkiestraat, Bergmanshoogte, gesit en die wintersonnetjie ingedrink. Om hom was verskeie generasies familielede wat liefderyk na hom omgesien het. Oupa Willem was die (voor)vader van hulle almal.
Toe hy onlangs gevra is hoeveel afstammelinge hy het, het die grysaard nie geweet nie. Hulle was te veel. Oupa Willem het ophou tel.
"Daar is soveel kinders tot agter-agterkleinkinders dat een, Leonie Adams, selfs op dieselfde dag as ek - haar oupagrootjie - verjaar," het hy al te trots opgemerk.
* Begrafnisreëlings is nog nie gefinaliseer nie, maar voorlopig sal Oupa Willem op Saterdag, 13 September, ter ruste gelê word in Philippolis.